Brazilië had de kans om zichzelf door middel van het WK 2014 internationaal te presenteren als een moderne natie die actief betrokken is bij en zich hard maakt voor duurzaamheid. Tegelijkertijd kon het land de wereld de kracht van het Braziliaanse voetbal laten zien. Beide kansen werden gemist.
Na de aankondiging in 2007 dat Brazilië de FIFA World Cup 2014 zou organiseren, verkeerde het land in euforie. Het WK zou de etalage worden waarin de wereld een nieuw Brazilië kon zien, een land met aandacht voor sociale rechtvaardigheid en bescherming van het milieu.
Het WK kon en moest worden gebruikt om aan de ene kant de grote natuurlijke rijkdommen van het land te tonen en anderzijds de inspanningen om die te behouden. Allemaal niets van terecht gekomen, zegt Ricardo Ernesto Rose uit São Paulo. Ricardo Ernesto Rose is consultant en journalist, afgestudeerd in milieu-management, sociologie en filosofie en was tot voor kort directeur milieu en energie bij de Braziliaans-Duitse Kamer van Koophandel. Het is het WK van de gemiste kansen, zegt hij: “In november 2007 publiceerde ik in de krant GIRO ABC een artikel met de titel ‘WK 2014 en het milieu’. Het WK bood het land een grote kans zich te presenteren als een moderne natie. Tegelijkertijd konden wij de kracht van het Braziliaanse voetbal laten zien.”
Milieu-impact
Maar daarvoor waren wel enorme investeringen nodig in de infrastructuur van het land. Opeenvolgende regeringen hadden die decennialang laten lopen. En dan was er de milieuproblematiek. Duitsland, gastheer van het WK 2006, nam destijds belangrijke maatregelen op het gebied van energie en mobiliteit, om zo de milieu-impact van het evenement te verminderen. De inspanningen van de Duitse regering oogstten in de hele wereld bewondering, vooral van natuurbeschermers.
Groene agenda
Ernesto: “Dus, na het ‘Groene WK’ in Duitsland moest er een ‘Green World Cup’ komen in Brazilië. Belangrijk was ook dat in 2007 het IPCC (‘Intergovernmental Panel on Climate Change’ van de Verenigde Naties – CCE) een nieuwe studie over de wereldwijde opwarming van de aarde en klimaatverandering publiceerde. Hét moment voor Brazilië om een groene agenda te lanceren gericht op RIO + 20 (2012), World Cup (2014) en Olympische Spelen (2016). De manier waarop de voorbereidingen voor RIO + 20, het WK en nu ook weer voor de Olympische Spelen zich ontwikkelden, geeft aan dat de groene agenda van de regering niet bestaat. Grootschalige sanitaire investeringen zijn uitgebleven. Slechts 15% van alle afvalwater wordt gezuiverd. De speelsteden beloofden verbeteringen op de vuilstortplaatsen, hard nodig in een land waar 25.000 mensen letterlijk op afval wonen. Niet geïmplementeerd. Verder heeft de regering de middelen voor investeringen in de nationale parken verminderd en hebben we nog altijd geen echt nationaal beleid inzake klimaatverandering.”
Duurzaamheid
Brazilië had de kans om zichzelf door middel van een paar grote evenementen internationaal te presenteren als een land dat actief betrokken is bij en zich hard maakt voor duurzaamheid. Ernesto: “Helaas zullen we na deze World Cup gewoon het ‘land van het voetbal’ blijven, erg weinig voor een land met zoveel middelen en mogelijkheden. En zelfs dat kleine beetje is nog steeds afhankelijk van de prestaties van ons voetbalteam.” En hoe dat is afgelopen, weten we inmiddels.
Het WK Voetbal in Brazilië zou een “Green World Cup” worden. Of zoals de Braziliaanse minister van milieu Izabella Teixeira in januari 2013 zei: “Wij zullen groene kampioenen zijn van de beste en meest duurzame World Cup.” Of dat gelukt is? C. Cornell Evers zoekt de komende weken naar antwoorden.
