Er worden in het Braziliaanse Amazonegebied veel duurzame initiatieven ontwikkeld. Afvalverwerking en recycling spelen daarbij een belangrijke rol.
Brazilië heeft een traditie van recycling. De hoeveelheden hergebruikte materialen zijn gelijk aan en soms zelfs hoger dan die in de geïndustrialiseerde landen, zo meldt het eind 2011 verschenen UNEP rapport ‘Towards a GREEN economy. Pathways to Sustainable Development and Poverty Eradication – Synthesis for Policy Makers’.
In het UNEP rapport lezen we dat in Brazilië maar liefst 95% van alle aluminium blikjes en 55% van alle polyethyleen flessen worden gerecycled. Ongeveer de helft van alle papier en glas wordt er ingezameld. Recycling genereert in Brazilië een bedrag van bijna twee miljard dollar en zorgt voor 10 miljoen ton minder uitstoot van broeikasgassen. Het lijkt veel. En dat is het ook. Toch bevindt er zich volgens UNEP op stortplaatsen nog altijd een bulk herbruikbare materialen met een gezamenlijke waarde van vijf miljard dollar. Het geld ligt er dus letterlijk op de vuilnisbelten.
Afvalplukkers
Met betrekking tot het aantal personen dat in Brazilië direct of indirect met afval en recycling werkt, noemt het UNEP rapport een getal van meer dan 500,000 mensen. De meesten van hen zijn individuen die op straat plastic, aluminium, karton en dergelijke verzamelen. Op initiatief van enkele lokale overheden zijn zo’n 60,000 van hen georganiseerd in coöperaties en samenwerkingsverbanden. Het hogere en regelmatige inkomen dat hier het gevolg van is, biedt een weg uit de armoede.
Bij de afvalplukkers die ik in de straten van Manaus, de hoofdstad van de Braziliaanse deelstaat Amazonas, ontmoet, is organisatie vaak ver te zoeken. Vaak zijn het daklozen met alcohol- en/of drugsproblemen. Maar ze zijn er wel, mensen die met de verkoop van de door hen verzamelde blikjes en plastic flessen een gezin onderhouden. Hij verdient 20-30* reais per dag en kan daar zijn kinderen van naar school sturen, vertelt een man trots, terwijl hij het ene na het andere blikje onder zijn teenslipper plet. De meeste aluminiumverzamelaars noemen een bedrag van twee reais per kilo. Velen zoeken ook naar plastic. Een grote, bijna manshoge zak petflessen zou 25 reais opleveren. Iemand anders heeft het echter weer over 20 reais voor 200 flessen. De blikjes en flessen gaan naar een van de recyclingbedrijven. Voor aluminium zijn dat Reciclagem Brasileira De Alumínio Ltda en Tecal Alumínio da Amazônia, beide bedrijven die ook internationaal actief zijn.
“Recycling van het verleden garandeert dat het heden behouden blijft voor de toekomst”
Manaus kent nauwelijks gescheiden inzameling van afval. Daar begint nu op kleine schaal verandering in te komen. Maar het grootste deel wordt nog altijd handmatig gesorteerd. Dat gebeurt onder andere bij de recyclingbedrijven zelf. Die kopen het afval op om er de waardevolle grondstoffen uit te halen. Zoals Coplast, het recyclingbedrijf van de zakenman Reginaldo Pizonia. Coplast concentreert zich, zoals de naam aangeeft, vooral op plastic. Maar er worden ook materialen gewonnen uit vervuilde grond, uit verfresten en oplosmiddelen, uit elektronica en medisch afval. “Recycling van het verleden garandeert dat het heden behouden blijft voor de toekomst.” Met deze slogan vat Coplast de activiteiten samen.
Bulb eater
Reginaldo Pizonia begon Coplast in de jaren 80 van de vorige eeuw, “niet omdat ik er verstand van had – dat had ik niet – maar omdat ik mogelijkheden zag”. Coplast verwerkt per maand 2500 ton afval uit binnen- en buitenland. Het bedrijf heeft een milieutechnicus in dienst die controleert of haar werkgever zich aan de wet houdt en wat de effecten zijn die de activiteiten van het bedrijf maar ook van de samenwerkende industrieën op het milieu hebben. In het bedrijfslaboratorium worden de in- en uitgaande plastics geanalyseerd op samenstelling en/of vervuiling. Bij nieuwe soorten wordt bekeken of het recyclingproces en de machinerie moeten worden aangepast. De eindproducten gaan naar andere bedrijven, die er weer gebruiksvoorwerpen van maken.
Tijdens de rondleiding legt Ofir Ribeiro, chef productie van Coplast, uit: “Alles komt hier gemengd binnen en wordt handmatig gescheiden. De arbeiders krijgen een opleiding over de verschillende soorten plastic. En over andere materialen. Zoals aluminium, ijzer en koper. Die worden hier wel gescheiden maar niet verwerkt.”
Hij laat de sorteerhal zien, een berglandschap van plastic, de bulb eater, een verpulveringsysteem dat milieuvriendelijk en veilig het kwik uit fluorescentielampen isoleert en dampende machines die lange plastic draden uitspuwen. Ofir Ribeiro houdt van zijn werk. “Natuurlijk is het geld dat ik verdien belangrijk. Maar ik ben ook trots op het feit dat ik meewerk aan een betere wereld voor mijn kinderen.”
Of hij nu, na al die jaren, iets meer van recycling weet, vraag ik tot slot aan Reginaldo Pizonia. “Een beetje. Ik weet nu hoe ik er geld mee kan verdienen.”
Een versie van dit artikel is eerder gepubliceerd in Recycling magazine benelux.
*100 Braziliaanse Real (BRL) is 30 euro (EUR)
Vond je het artikel interessant, boeiend, de moeite waard om te lezen? Zo ja, mogen wij je dan om een kleine gunst vragen?
Banzeiro is de rockende golfslag van een boot of kano op de Amazone. Banzeiro is een website die aandacht vraagt voor de Amazone als belangrijk klimaatcontrolecentrum van de wereld. Banzeiro is voor jou als lezer gratis.
In tegenstelling tot veel anderen heeft Banzeiro geen betaalmuur. Wij willen onze informatie zo open mogelijk en voor iedereen beschikbaar houden. De onafhankelijke, onderzoeksjournalistiek van Banzeiro kost echter veel tijd, geld en hard werken om te produceren. Maar we doen het omdat we geloven dat ons perspectief belangrijk is – en omdat het misschien ook jouw perspectief is.
Banzeiro is redactioneel onafhankelijk. Onze berichtgeving is vrij van commerciële vooroordelen en wordt niet beïnvloed door de belangen van derden. Niemand stuurt onze mening. Dit is belangrijk omdat het ons in staat stelt een stem te geven aan de stemlozen, in ons geval de bewoners van de Amazone. Feiten zijn voor ons heilig. Naarmate de toegang tot informatie is toegenomen, is het vermogen om de waarheid te onderscheiden steeds moeilijker geworden. Banzeiro blijft haar lezers van het echte verhaal voorzien, in een tijd waarin feitelijke, eerlijke berichtgeving belangrijker is dan ooit.
Met iDEAL kun je via de beveiligde omgeving van je eigen bank de golfslag van Banzeiro ondersteunen. Dank je.
€
Doneer € -