Binnenkort is het zo ver en begint in Rome de bijzondere Bisschoppensynode over het Pan-Amazonegebied. Gedurende drie weken, van 6 tot en met 27 oktober, zal er in het Vaticaan door afgevaardigden uit de Amazonelanden worden gesproken over de toekomst van het Amazonegebied. De debatten zullen onder andere gaan over de situatie van de inheemse volken, de klimaatverandering als gevolg van ontbossing en over de quilombola’s, de nazaten van indertijd gevluchte slaven.
De Braziliaanse regering van president Bolsonaro moet niets hebben van deze door paus Franciscus bijeengeroepen synode. Militaire commandanten en de veiligheidsdienst Agência Brasileira de Inteligência (Abin) zien de synode als een aantasting van “de soevereiniteit van het land”, aldus generaal Augusto Heleno, de minister die gaat over de veiligheidsdienst Gabinete de Segurança Institucional (GSI). Hij ‘vergeet’ daarbij gemakshalve dat het Pan-Amazonegebied maar liefst negen landen omvat én dat de synode niet op Braziliaans grondgebied plaatsvindt. Meer hier: ‘Regering Bolsonaro wil rooms-katholieke Pan-Amazone synode “neutraliseren”.’
Nu al roert de paus stevig de trom over de duurzame toekomst van de planeet. Zo had hij een ontmoeting met Raoni Metuktire, de 87-jarige Kayapo-leider met de opmerkelijke lipschotel, die zich al zijn hele leven inzet voor de bescherming van het regenwoud en recentelijk is voorgedragen voor de Nobelprijs van de Vrede 2020. Ook sprak hij in het Vaticaan met de directieleden van enkele van ’s werelds grootste multinationale oliemaatschappijen.
Volgens Franciscus is er sprake van een wereldwijde “klimaat noodsituatie”. Hij waarschuwde voor de gevaren van wereldwijde opwarming en stelt dat nalaten van dringend optreden ter vermindering van broeikasgassen “een grove daad van onrecht tegenover de armen en toekomstige generaties” zou zijn.
De paus onderschreef tijdens de bijeenkomst met de oliemaatschappijen de 1.5 °C-limiet voor temperatuurstijgingen, verwijzend naar waarschuwingen van het Intergouvernementele Panel voor Klimaatverandering IPCC over “catastrofale” gevolgen als we die drempel overschrijden. Hij zei dat er een “radicale energietransitie” voor nodig is om binnen die limiet te blijven en drong er bij jongeren en bedrijven op aan daarbij een leidende rol te spelen.
De paus waarschuwde eerder tegen het veranderen van de aarde in een enorme berg van “puin, woestijnen en vuilnis”.
